Heiligenkreuz bei Baden: Historisch Cisterciënzerklooster in Niederösterreich
Heiligenkreuz bei Baden is bekend om zijn indrukwekkende cisterciënzerklooster en de Stiftskirche Maria Himmelfahrt. Het klooster werd gesticht op 11 september 1133 door markgraaf Leopold III de Heilige, op aandringen van zijn zoon Otto, die na een periode van studie en monnikenleven terugkeerde vanuit het klooster Morimond. Het houten begin werd al snel vervangen door een stenen complex, waarvan de westvleugel van de kloostergang nog bestaat. In de hoogtijdagen woonden er zo’n 300 monniken. Bezoek Niederösterreich voor meer informatie.
Het kloostercomplex is volledig ommuurd en bevat een barokke toren uit 1674, die afwijkt van de strenge cisterciënzerregels. De binnenplaats wordt gesierd door een twee verdiepingen tellende bogengalerij en een fraaie collectie schilderijen en lemen objecten van de kunstenaar G. Giuliani. Na perioden van neergang in de 15e en 16e eeuw kende Heiligenkreuz een bloeiperiode dankzij vorstelijke bescherming en grootscheepse verbouwingen, waaronder een vroegbarokke stijl tussen 1637 en 1665 en de wederopbouw na Turkse verwoestingen. De historie van dit klooster weerspiegelt de rijke culturele tradities van Niederösterreich.
De Stiftskirche Maria Himmelfahrt is een van de belangrijkste kloosterkerken in de Duitstalige wereld, gebouwd zonder toren volgens de cisterciënzer bouwregels. De driedelige hallenkoor en indrukwekkende pijlers dateren uit 1295 terwijl het neogotische hoogaltaar later werd toegevoegd. Het klooster herbergt ook bijzondere ruimtes zoals de Kruiskapel, de oude karner en de kruisgang met 300 rode marmeren zuilen. Hier liggen belangrijke leden van de Babenberg-familie begraven, waaronder Frederik de Strijdbare die in 1246 stierf. Deze rijke geschiedenis maakt Heiligenkreuz tot een unieke bestemming in Oostenrijk.
Het kloostergebouw bevat tal van opmerkelijke elementen zoals de Annakapel en de Kapittelzaal met grafplaten uit de 13e eeuw. In de dodenkapel valt het pompeuze rouwdecor op, gemaakt door G. Giuliani. Daarnaast is het monnikenkwartier met het dormitorium een spaarzaam maar indrukwekkend gedeelte. Het 13e-eeuwse bronhuis, met originele glas-in-loodramen en stichterportretten, herinnert nog aan de Babenbergers voordat de Habsburgers bekend werden. Dit alles maakt Heiligenkreuz tot een historisch en architectonisch juweel in Niederösterreich.
De kruisweg die op een heuvel voor het klooster is aangelegd, evenals kunstwerken zoals het loden kruis in de sacristie van leerling G.R. Donner, voegen extra culturele waarde toe aan het complex. Heiligenkreuz is niet alleen een religieus centrum maar ook een belangrijk monument van middeleeuwse en barokke architectuur. Voor wie geïnteresseerd is in geschiedenis, kunst en religie is dit klooster een onmisbare bestemming binnen de regio Niederösterreich in Oostenrijk.
