Den Burg Texel: Historie en Bezienswaardigheden op het Waddeneiland
Den Burg is de gezellige hoofdplaats van Texel, het grootste Waddeneiland in de provincie Noord-Holland. De naam van het dorp verwijst naar een middeleeuws verdedigingswerk waarvan de ronde vorm nog steeds zichtbaar is in het dorpscentrum. De kern wordt gevormd door twee concentrische straten die liggen op de oude ‘burgwallen’. Deze historische structuur geeft Den Burg een bijzonder karakter tussen de levendige winkels en restaurants.
De laatgotische hervormde kerk van Den Burg is een blikvanger, met een toren waarvan het oudste deel uit de midden-15de eeuw dateert. De onderste helft van de toren is rijk versierd met bakstenen, terwijl de bovenste helft werd gebouwd na 1539 en de stenen spits uit 1604 stamt. Binnenin zijn slanke zuilen met onbewerkte kapitelen te bewonderen, wat het interieur bijzonder maakt voor liefhebbers van gotische architectuur.
In het centrum staat op de Vismarkt een opvallende visbank uit 1833, een herinnering aan de visserstraditie van het eiland. Ook het woon- en pakhuis aan de Koogerstraat 1, nu de Oudheidkamer, dateert uit 1599. Verder zijn er fraaie gevels te bewonderen in de Gravenstraat en Binnenburg, die de rijke geschiedenis van dit dorp laten zien en bijdragen aan de authentieke sfeer van Den Burg.
Ook in de omgeving van Den Burg zijn verschillende charmante dorpen die een bezoek waard zijn. Den Hoorn, op vijf kilometer afstand, heeft een schilderachtige hervormde kerk rond 1500, met een kort eenbeukig schip en een slanke witte toren. Oosterend, zeven kilometer noordelijker, staat bekend om zijn landelijke kerkje met een vroegromaans schip en een 15de-eeuwse toren. Dit dorp is bovendien beschermd als dorpsgezicht vanwege de pittoreske omgeving.
Op vier kilometer zuidoost van Den Burg ligt het vissersdorp Oudeschild. Het dorp heeft een rijke geschiedenis als leverancier van drinkwater aan zeevarende schepen en bekendheid door zeewierwinning. Ten zuidwesten liggen de restanten van de Oude Schans, een 16de-eeuws verdedigingswerk. De eenvoudige hervormde kerk uit 1650 onderstreept de bescheiden charme van dit historische vissersdorp.
Texel als geheel ontstond rond het jaar 800 na Christus door een zeedoorbraak, maar kende al duizenden jaren eerder bewoning. In de 17de en 18de eeuw fungeerde het eiland als belangrijke voorhaven van Amsterdam. Door inpolderingen groeide Texel verder, onder andere door de verbinding met het eiland Eierland in 1630. Het eiland biedt bezoekers een unieke combinatie van cultuur en natuurmonumenten die het ontdekken meer dan waard maken in de provincie Noord-Holland.