Diyarbakir, Historische Vestingstad aan de Tigris
Diyarbakir ligt op een lavaplateau in het hart van een vlakke vlakte op 660 meter hoogte, omringd door de Oostelijke Taurus, Karadag en het kalksteenplateau van Mardin. Deze ligging aan de rivier de Tigris zorgt voor vruchtbare landbouwgrond en waterbeschikbaarheid. De stad werd in 115 bij het Romeinse Rijk ingelijfd en kent een rijke geschiedenis met invloeden van Romeinen, Byzantijnen, Arabieren, Mongolen en het Osmaanse Rijk.
De stad staat bekend om haar indrukwekkende vestingmuren opgebouwd uit zwarte lavasteen, die met 5,5 kilometer tot een van de langste muren ter wereld behoren. Deze muren zijn versterkt met 72 torens en bevatten vijf poorten, waaronder de historische Dag Kapisi en Urfa Kapisi. Het centrale deel van de oude stad wordt gevormd door de citadel (Iç Kale) met 16 torens, gelegen op een heuvel die historisch als eerste nederzettingsplek geldt.
Diyarbakir herbergt bijzondere bouwwerken zoals de Ulu Cami, een van de oudste moskeeën in Turkije, mogelijk gebouwd op een voormalige kerk. Ook de karavansera’s zoals Hasan Palja Ham en Hüsrev Palja Ham getuigen van de rijke handelsgeschiedenis. Daarnaast zijn er meerdere badhuizen bewaard gebleven die nog steeds in gebruik zijn. De mariakerk Meryem Ana Kilise, binnen de citadel en in gebruik bij de Syrisch-Orthodoxe gemeenschap, weerspiegelt de christelijke geschiedenis van de stad.
Cultureel zijn het Archeologisch Museum, het Atatürkmuseum en het Ziya-Gökalpmuseum belangrijke bezienswaardigheden. Het Atatürkmuseum bevindt zich in de citadel en herinnert aan Atatürks rol in de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog. Rizicht op het leven en werk van de Turkse filosoof Ziya Gökalp biedt zijn voormalige woonhuis nu een uitgebreide bibliotheek. Het culturele Kültür Müzesi toont een volkenkundige collectie in de vroegere woning van dichter Cahit Sitki Taranci.
De brug over de Tigris, circa twee kilometer ten zuiden van de Mardinpoort, dateert in haar huidige vorm uit 1065 en is gemaakt van donker basalt met tien bogen. Deze plaats heeft al sinds de Romeinse tijd een brugverbinding. Elk jaar tijdens het islamitische offerfeest worden er wensen in de rivier geworpen, wat bijdraagt aan de levendige tradities van de stad.
Diyarbakir is niet alleen een historische vestingstad, maar ook het centrum van een ambitieus waterbeheerproject gericht op de exploitatie van de Tigris en Eufraat. Dit plan levert hydro-elektrische energie en irrigatie voor landbouwgronden in Zuidoost-Anatolië. Met de stuwdammen Karakaya en Atatürk wordt een nieuw geïrrigeerd gebied van ruim 900.000 hectare gerealiseerd, wat bijdraagt aan de economische ontwikkeling rondom de stad. Voor een uitgebreid overzicht van Turkije en haar regio’s, bezoek overzicht Turkije.
